Ταξίδια

"Ο φασισμός θεραπεύεται με το διάβασμα και ο ρατσισμός με τα ταξίδια" είχε πει κάποιος Ουναμούνο και τελευταία το μότο του αυτό έγινε viral στο facebook. Η αλήθεια είναι πως και οι δύο "αρρώστιες" είναι κολλητικές (ίσως μέσω μιμιδίων που εμπνεύστηκε πριν λίγα χρόνια ο R.Dawkins) και διαδίδονται εύκολα και ακούσια τις περισσότερες φορές από τις μικρές ηλικίες εκμεταλευόμενες το οικογενειακό,φιλικό και σχολικό περιβάλλον.

Δεν νομίζω πως είμαστε η μειοψηφία εκείνοι που μεγαλώσαμε ακούγοντας πως "οι μαύροι είναι χαζοί, οι Εβραίοι είναι αδίστακτοι, οι Άγγλοι (διαιτητές κυρίως..) αδερφές, οι Γερμανοί ψυχροί και φυσικά οι Έλληνες πανέξυπνοι και αδικημένοι ". Μετά η πραγματικότητα αρχίζει σιγά σιγά να διαψεύδει όλα αυτά αλλά όντως ένας καλός τρόπος να πεισθείς είναι να γνωρίσεις από κοντά ανθρώπους, συνήθειες , καθημερινότητες.

Ένα πράγμα που μου είχε κολλήσει από μικρός ήταν πως Εβραίοι και Μουσουλμάνοι σκοτώνονται έτσι κι αλλιώς μόλις αντικρίσουν ο ένας τον άλλο. Μέχρι που πήγα στο Μαρόκο και κατάλαβα πως η -πολύ μικρότερη- εβραική κοινότητα δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα με τη μουσουλμανική - ίσα ίσα οι οικονομικές και φιλικές συναλλαγές που είχαν μου έδωσαν την εντύπωση πως ήταν προτιμητέες και από τις δύο πλευρές. Το ίδιο κατάλαβα και στο Μαυρίκιο όπου μπλεκόταν και Χριστιανοί - εκεί μάλιστα οι κάτοικοι μου φανήκαν θρησκευτικά περισσότερο αδιάφοροι.

                                                 (μια μέρα στο Μαρακές)

Στα 44 μου έχω ταξιδέψει σε 21 χώρες (Αλβανία,Ισπανία,Ιταλία,Γερμανία,Αυστρία,Γαλλία,Βρετανία,Δανία,Βέλγιο,

Ολλανδία,Φύρομ,Ισλανδία,Νορβηγία,Ουγγαρία,ΗΠΑ,Περού,Νεπάλ,Μαυρίκιο,

Ντουμπάι,Ταυλάνδη,Μαρόκο) - μεγάλο μέρος του εισοδήματός μου κατευθύνεται στα ταξίδια και αυτό εύχομαι να συμβαίνει και στο μέλλον. Μακάρι να μπορέσω να ταξιδέψω σε όλες τις χώρες του κόσμου , πολύ φοβάμαι πως τα είτε τα χρονικά περιθώρια της πεπερασμένης ύπαρξής μου δεν θα το επιτρέψουν , ή δεν θα έχω την οικονομική δυνατότητα, ή οι συνθήκες θα συνεχίσουν να είναι απαγορευτικές σε κάποια μέρη (όσα λεφτά και να έχεις δεν μπορείς να επισκεφθείς τη Β.Κορέα ας πούμε).

                                          (πεζόδρομος στην Κοπεγχάγη)

Όλα τα μέρη κάτι είχαν να μου πουν πάντως - κάποια νομίζω πως δεν θα μου έδιναν πάλι το ερέθισμα να τα ξαναεπισκεφθώ (κυρίως τα κλασσικά Δυτικοευρωπαικά κράτη) , κάποια όμως έχω σκοπό να τα δω πάλι κυρίως λόγω της φυσικής ομορφιάς τους (Ταυλάνδη,Ισλανδία).

                                                   (παιχνίδι στα χιόνια)

Ειδικά την Ισλανδία τη βάζω ένα επίπεδο επάνω από όλες τις άλλες χώρες - πήγα εκεί μες το καταχείμωνο , με χαμηλές θερμοκρασίες, σκοτάδι και πέρασα υπέροχα με την οικογένειά μου και τους αργοκίνητους κατοίκους της! Την επόμενη φορά θα δοκιμάσω καλοκαίρι να πάω οδικώς.

Το τελευταίο ταξίδι μου ήταν στη Νορβηγία και τα νησιά Λοφότεν. Λεπτομέρειες προσεχώς..

Υ.Γ. Μόλις άκουσα έναν "αγανακτισμένο" Κρητικό αγρότη που ήρθε κατά δήλωση του στην Αθήνα μετά από 25 χρόνια και "ήταν αγνώριστη αφού ήταν γεμάτη με μαύρους,Πακιστανούς,Κινέζους". Φαντάζομαι το χωριό του στην Κρήτη θα μην μολύνθηκε αυτά τα 25 χρόνια και να μην επέτρεψε ούτε να μπει ούτε να βγει κανένας από αυτό αυτά τα 25 χρόνια για να μην γίνει κι αυτό αγνώριστο...

Βιβλία

Προχθές το βράδυ κατάλαβα μετά από πολύ καιρό την έννοια της στέρησης. Μπορεί να μην διαβάζω κάθε μέρα πριν με πάρει ο ύπνος, όμως η αίσθηση πως έχω ένα βιβλίο στη μέση μου δίνει την ασφάλεια πως ανά πάσα στιγμή μπορώ να διαβάσω λίγο παρακάτω. Όμως ο λάθος σχεδιασμός του προηγούμενου αναγνώσματος (μικρό βιβλίο που διαβάστηκε μονοκοπανιά σε ένα απόγευμα -"Σχέσεις¨του Χαριτόπουλου) με άφησε ρέστο.

Τα τελευταία χρόνια η περίοδος μέσα Σεπτεμβρίου με μέσα Απριλίου, που ακολουθεί μετά από μια έντονη -επαγγελματικά- καλοκαιρινή σεζόν, είναι η καλύτερη για διάβασμα για μένα. Μάλιστα είχα βάλει στόχο να τελειώνω ένα βιβλίο την εβδομάδα - πάνω κάτω πρέπει να τον πετυχαίνω πάντως (υπολογίστε το κόστος 4 το μήνα επί 12 μήνες =48*15 ευρώ μέσο όρο - περίπου 700 ευρώ το χρόνο-για μένα σίγουρα βγάζουν τα λεφτά τους).

Τι βιβλία είναι αυτά και πως τα επιλέγω; Μέχρι πρίν λίγο καιρό δεν υπήρχαν κριτίρια - τα μόνα που δυσκολευόμουν να διαβάσω ήταν αυτά που μου πρότεινε κάποιος άλλος ( το γιατί υποθέτω έχει να κάνει με εγωιστικές αιτίες...) - μπορούσα από ένα ιστορικό να πηδήξω σε ένα πολιτικό ή λογοτεχνικό. Το τελευταίο διάστημα αποφάσισα να βάλω λίγη τάξη στο χάος της επιλογής - π.χ. όταν ξεκινάω έναν συγγραφέα να τον εξαντλώ μέχρι να νιώσω πως δεν έχει κάτι καινούριο να μου δώσει - το έκανα πριν τις γιορτές με τον αγαπημένο Philip Roth, ο "Ζούκερμαν Δεσμώτης" ήταν το τελευταίο μετά από περίπου 15!

Το ίδιο έκανα με την Σώτη Τριανταφύλλου και τον Αντώνη Σουρούνη (που ανακάλυψα αργά με αφορμή το θάνατό του) ή τον Καλβίνο και τον εξαιρετικό Ζοσέ Σαραμάγκου-μου μένει να βρω το "περί Τυφλότητος¨ και να ξεμπερδεύω και μαυτόν).
Η τελευταία σελίδα πριν το εξώφυλλο δεν παραμένει σχεδόν ποτέ λευκή. Θα έχει τουλάχιστον μια ημερομηνία (την ημέρα που τελείωσα την ανάγνωση) και ο,τιδήποτε άλλο μπορεί να την διακόψει ενδιάμεσα - συνήθως έχω σημειωμένο κάποιο τηλέφωνο για κράτηση πελάτη στο ξενοδοχείο μου.
Πολλά έχουν υπογραμμίσεις και σημειώσεις δίπλα αφήνοντας την εντύπωση πως κάποια στιγμή θα τα ξαναδιαβάσω στα γρήγορα (μέσα μου πιστεύω όμως πως να επιστρέφεις σε ένα παλιό βιβλίο είναι το ίδιο με το να επιστρέφεις μετά από χρόνια σε μια ίδια γυναίκα- δεν θα έχει εκπλήξεις και ενδιαφέρον , οπότε...).
Τι μένει απ΄όλη αυτή τη σπατάλη χρήματος και χρόνου είναι ένα ερώτημα. Σίγουρα δεν είμαι συγκεντρωμένος όλες τις στιγμές που διαβάζω - μπορεί να είμαι ώρα στην ίδια σελίδα ή να τις περνάω τόσο γρήγορα σκεπτόμενος άλλα πράγματα - πόσο άδικο για τον δημιουργό και πόσες τύψεις για μένα μετά.

Η φωτογραφία είναι από το Tromso ,μια μικρή πόλη 70000 κατοίκων στη Νορβηγία, κοντά στον Αρκτικό κύκλο που επισκέφθηκα πρίν ένα μήνα. Είναι η δημόσια βιβλιοθήκη της πόλης - ένα κατασκεύασμα που σε ελκύει να μπεις μέσα -φυσικά και το έκανα. Τρία πατώματα και δεκάδες παρέες έπιναν τον καφέ τους και συζητούσαν πάνω από άπειρα βιβλία έχοντας μια οθόνη υπολογιστή μπροστά τους. Φοιτητές , μαθητές, ακόμη και παιδάκια νηπιαγωγίου με τους γονείς τους ξεφύλλιζαν, γελούσαν, προβληματιζόταν με αφορμή κάποιο βιβλίο!
Δεν μ΄αρέσει να κάνω συγκρίσεις σε λαούς και τις συνήθειές τους. Είμαστε όμως από την κατασκευή μας όλοι οι άνθρωποι περίεργοι να ανακαλύψουμε. Δεν είναι λοιπόν πιο φυσιολογικό να κυνηγάς τη γνώση για να ικανοποιήσεις την  περιέργειά σου από το να την αφήνεις κρυμμένη;

Το σχέδιο μας για το μέλλον

Φανταστείτε αμέσως μετά το σεισμό του ΄96 στην Κόνιτσα να αποφασίζαμε ότι όλες οι κατοικίες που ανακατασκευάστηκαν ή χτίστηκαν από την αρχή θα ακολουθούσαν ένα συγκεκριμένο (παραδοσιακό) μοτίβο. Φανταστείτε να μην ξεσηκωνόμασταν (θυμάστε τις επιστολές και τις υπογραφές;) πριν μερικά χρόνια εναντίον εκείνης της εταιρίας με τα ελικόπτερα που έκανε εκδρομές στη Δρακόλιμνη. Ο κατάλογος των χαμένων ευκαιριών (και των σπαταλών φυσικά) είναι μακρύς τουλάχιστον για τα τελευταία είκοσι χρόνια. Απλά σήμερα ψάχνουμε για δουλειές ενώ κάποτε αρνούμασταν να αλλάξουμε λίγο τη βόλεψή μας ("δεν μας αφήνουν τα ελικόπτερα να κοιμηθούμε το μεσημέρι") , για να τις προσυλκύσουμε.

Αυτά ανήκουν στο παρελθόν όμως και το θέμα είναι τι κάνουμε τώρα. Τα ανέφερα ενδεικτικά για να δείξω πως το μέλλον φτιάχνεται ανάλογα με τις ενέργειές μας στο παρόν.

Νομίζω πως τα επόμενα χρόνια πρέπει να είμαστε έτοιμοι για μεγάλες αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του κράτους. Η παρούσα κυβέρνηση απλά θα επιταχύνει την κατάρευση του σάπιου μοντέλου διοίκησης της χώρας. Έχω την πεποίθηση πως η επόμενη θα είναι κυβέρνηση πραγματικών μεταρρυθμιστών και αυτό θα επηρέσει άμεσα την τοπική Αυτοδιοίκηση.

Πιστεύω πως μέχρι το 2020 οι Δήμοι θα είναι οικονομικά αυτοτελείς. Τα έσοδά τους όπως στις περισσότερες φιλελεύθερες χώρες θα προέρχονται απευθείας από τους πολίτες (από τον φόρο ακινήτων ας πούμε που σήμερα πέφτει στη μαύρη τρύπα των γενικών εσόδων του κράτους). Έτσι το περιθώριο για σπατάλες περιορίζεται για την εκάστοτε δημοτική αρχή ή οποία πρέπει να μάθει να λογοδοτεί άμεσα στον πολίτη για το που πάνε τα λεφτά του. Πάγια άποψη μου είναι πως πρέπει να προετοιμάσουμε το έδαφος για τη σωστή λειτουργία ενός καλού σχολείου για κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης καθώς και ενός καλά οργανωμένου κέντρου Υγείας. Αυτά δίνουν ασφάλεια και αυτοπεποίθηση στον πολίτη.

Τόσα χρόνια η Κόνιτσα έκανε ένα στρατηγικό λάθος. Επένδυσε πολλά χρήματα σε έργα ,διαφήμιση κλπ σε μια περιοχή (Μαστοροχώρια) που δεν αναπτύχθηκε ποτέ. Ούτε κατάφερε να κρατήσει ντόπιους κατοίκους σε αυτά ούτε να προσελκύσει επενδυτές που θα τα εκμεταλευτούν τουριστικά. Σήμερα έχουν ελάχιστο κόσμο ,ελέχιστους επισκέπτες,ποτέ δεν κατάφεραν ούτε να ακουμπήσουν τη φήμη των Ζαγοροχωρίων και κοστίζουν δυσανάλογα για τη συντήρησή τους. Νομίζω πως το πείραμα απέτυχε και δεν αξίζει να επιμείνουμε περισσότερο. Τα έργα τα χρειάζεται η Κόνιτσα η οποία απέδειξε πως μπορεί να αποτελέσει αξιοπρόσεκτο σημείο στον τουριστικό χάρτη της χώρας. Μπορεί να δυσαρεστώ αρκετούς αλλά πρέπει να σταματήσουμε να φτιάχνουμε πλατείες για να πάρουμε την ψήφο του ετεροδημότη του Δεκαπενταύγουστου.

Τέλος έχω την πεποίθηση πως τα επόμενα χρόνια θα αρχίσει η λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων ή παραρτημάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού και στην Ελλάδα. Η Κόνιτσα έχει έτοιμες υποδομές (Αναγνωστοπούλειο Ίδρυμα και Σχολές Εκπαίδευσης) για να είναι πρωτοπόρα στη χώρα. Μπορούμε να κάνουμε επαφές από τώρα για να παραχωρηθούν τα κτίρια με μακροχρόνια μίσθωση και ευνοικούς όρους σε ιδιωτικά ιδρύματα με αντάλλαγμα την λειτουργία πανεπιστημιακών τμημάτων. Είναι κάτι που θα άλλαζε την όψη και το εισόδημα των κατοίκων της πόλης.

Ελπίζω να μην διαψευσθώ στις προβλέψεις μου αλλά και να μην ξαναδιαβάσουμε το κείμενο αυτό μετά από είκοσι χρόνια κουνώντας απλά το κεφάλι.

Μιζέρια

Μέχρι πριν λίγα χρόνια όταν ξεκινούσε σιγά σιγά  η μικρή καλοκαιρινή σεζόν τέτοια εποχή η όρεξη για δουλειά και η αισιοδοξία περίσευαν - ανάλογα με την διάθεση των πρώτων (Ελλήνων κυρίως) πελατών πού ρίσκαραν τις καλοκαιρινές τους διακοπές ερχόμενοι σε μια απομακρυσμένη ορεινή περιοχή όπου δεν μπορείς να ποντάρεις ούτε στον καιρό της επόμενης ώρας.
Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει αντιστραφεί πλήρως : Οι πελάτες είναι κατά βάση "ξένοι" και Έλληνες βρίσκεις με τι κυάλι - οι λόγοι γνωστοί. Τους βλέπω να χαίρονται κάθε στιγμή των διακοπών τους και τους ζηλεύω. Ολλανδοί,Γάλλοι,Βέλγοι,Ισραηλινοί, γυρίζουν όλη μέρα τα βουνά και το βραδάκι πίνουν το κρασάκι τους συζητώντας για οτιδήποτε άλλο εκτός από λεφτά,κρίση,πολιτική. Και όταν αναφέρονται στη δουλειά τους την περιγράφουν με όρους ηθελημένης εξάρτησης - όπως ένας Ισραηλινός αγρότης μας μιλούσε για τις πιπεριές του σαν να τις είχε ερωμένες.
Και μεις μες στην αγωνία για να βγει η μέρα, αν θα έρθει το ΙΚΑ, αν θα μας επισκεφθεί η εφορία, αν θα βρούμε καμμιά στιγμή χαλάρωσης. Να γκρινιάζουμε χρόνια τώρα για το αν φταίει ο Τσίπρας ή ο Σαμαράς. Και το σημαντικότερο να μας τρώει τη σκέψη αν θα περισσέψει τίποτε για να πάμε κάπου κοντά για λίγες μέρες . Είναι να μην σε πιάνει κατάθλιψη όταν βλέπεις τους πολίτες της  αντίστοιχης μεσαίας τάξης των χωρών της Ε.Ε που ανήκεις και συ ως χώρα, να κάνουν  άνετα ένα μήνα διακοπές και να γυρίζουν στην ασφάλεια μιας δουλειάς που επέλεξαν και τους ευχαριστεί;
Ο μύθος της καλοπέρασης,του ήλιου και της εύκολης ζωής φθίνει κάθε μέρα μέσα μας. Το χειρότερο όλων είναι πως με τον διαρκή φόβο μιας ολοκληρωτικής κατάρευσης έχουμε συμβιβαστεί όλοι με την μετριότητα. Οι Δημόσιοι υπάλληλοι δεν γκρινιάζουν επειδή παίρνουν λίγα αλλά ούτε αν στο μέλλον θα παίρνουν ακόμη λιγότερα - αρκεί να τα παίρνουν. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες σκέφτονται μόνο αν θα επιβιώσουν και όχι πως να επενδύσουν κάποια  κέρδη τους στην ίδια τους την επιχείρηση όπως έκαναν πάντα. Οι άνεργοι έχουν πετάξει λευκή πετσέτα αντιλαμβανόμενοι  τις συνθήκες στην αγορά και βλέποντας να κλείνουν σιγά σιγά και οι πόρτες στο εξωτερικό. Έχουν πάψει με άλλα λόγια όλοι αυτοί να κάνουν το αυτονόητο της ανθρώπινης φύσης : να προσπαθούν να αυξήσουν το εισόδημά τους έτσι ώστε να απολαύσουν καλύτερα τη ζωή.
Οι γονείς βλέπουν να μην μπορούν να στείλουν τα παιδιά τους σε παιδικό σταθμό, να μην έχουν τη δυνατότητα να τα στείλουν σε ένα καλύτερο σχολείο, να μην έχουν την ελπίδα να εξασκήσουν κάποιο ταλέντο τους και δεν μπορούν να κάνουν τίποτε για όλα αυτά. Πάμε σε ένα νοσοκομείο και δεν βρίσκουμε γιατρό, ούτε αντιτετανικό ορό (μου συνέβη σχετικά πρόσφατα...) και λέμε " δεν πειράζει έτσι είναι η ζωή". Έχουμε μια υπόθεση σε δικαστήριο, τραβιόμαστε χρόνια με αναβολές και απεργίες και απλά το αποδεχόμαστε.
Το παράδοξο  είναι πως για όλα αυτά πάψαμε να λέμε "που είναι το κράτος" ενώ για αυτά και μόνο άξιζε να το βροντοφωνάζουμε κάθε στιγμή σήμερα.
Η γκρίνια και η οργή της πρώτης περιόδου της κρίσης έδωσαν μέρα με τη μέρα τη θέση τους στην αδιαφορία και  στην μιζέρια αντί της ωρίμανσης και του ορθολογισμού. Αν αυτό παγιωθεί νομίζω πως η μέρα που θα γυρίσουμε σελίδα θα αργήσει πολύ.

Μετά τους εθνολαικιστές έρχονται τα πιο δύσκολα

Την 26η Ιανουρίου 2015 όλοι πανηγύριζαν: Οι οπαδοί της νέας κυβέρνησης κυρίως (λογικό), αφού περίμεναν την άμεση επιστροφή στις μέρες της ευημερίας ,αλλά και αρκετοί άλλοι από άλλες παρατάξεις δεν έκρυβαν μια αισιοδοξία που πήγαζε από την εμφάνιση νέων ανθρώπων στο προσκήνιο. 

Ακόμη και έμπειροι πολιτικοί όπως ο Στέφανος Μάνος δεν απέφυγαν την επικοινωνιακή λακούβα του νέου και φρέσκου Τσίπρα να βαδίζει στην Καισαριανή και τον εκθείασαν. Άλλοι όπως ο Ανδρέας Ανδιανόπουλος προέβλεπαν ριζική μεταστροφή του Σύριζα όταν πάρει την εξουσία  σε ένα κόμμα που θα περάσει στην κοινωνία όλες τις αναγκαίες φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις που δεν τόλμησαν οι προηγούμενοι. Ακόμα ακόμα και εκείνοι που τους έβριζαν για χρόνια οι νυν κυβερνώντες (Μέρκελ, Γιούνκερ, Σουλτς κλπ), έβλεπαν μέσω του Σύριζα την ανάκαμψη της Έλλάδας και για αυτό και τον στήριξαν.

Την ίδια μέρα της ορκομωσίας της νέας κυβέρνησης όπου τα -εδώ και χρόνια- εκτός τόπου και χρόνου εγχώρια ΜΜΕ ασχολούνταν με το ντύσιμο της Ζωής Κωνσταντοπούλου και τα συνολάκια της κ.Περιστέρας και όχι με τις δηλώσεις των Λαφαζαναίων, το Χρηματιστήριο κατέρρεε και τα spread εκτιναζόταν.

Όσο οι μέρες περνούσαν το κυβερνητικό τσούρμο έκανε όλο και πιο φανερές τις προθέσεις του να συγκρουστεί με τους δανειστές έχοντας ως όπλο την κατάρευση της Ευρωζώνης με μια ενδεχόμενη αποχώρηση της χώρας απ΄αυτήν. Ο -ουάου Γιάνης- Βαρουφάκης είχε καταφέρει να πείσει για αυτό τόσο τους αναγνώστες του protagon όσο και έναν άσχετο με τα οικονομικά Πρωθυπουργό. Ήταν όπως αποδείχθηκε και η μοναδική του επιτυχία. Τα "κανάλια της διαπλοκής" βέβαια τον σιγοντάρiζαν για μήνες - ξεχάσαμε το καθημερινό δεκάλεπτο αφιέρωμα του Mega στον Γιάνη επί μήνες στις στυλιστικές του επιλογές με φόντο την "ηρωική διαπραγμάτευση" ;

Όλο αυτό το διάστημα ελάχιστοι ήμασταν εκείνοι που βλέπαμε τον παραλογισμό που είχε κυριεύσει τον τόπο - και δεν το λέω για να αποδείξω ποιος είχε δίκιο. Εξάλλου ήταν σαν να κλέβεις εκκλησία το να προβλέψεις το αδιέξοδο που ερχόταν. Όμως δεν ξεχνώ τις μέρες που δεν τολμούσαμε να πούμε κάτι για τους "ήρωες" και γινόμασταν την ίδια στιγμή γερμανοτσολιάδες ούτε τους προπηλακισμούς που δέχθηκα προσωπικά επειδή ο κυρ Γιάνης ήταν για μένα επικίνδυνος για τη χώρα και ο πρωθυπουργός ένας ημιμαθής μέτριας διανοητικής αντίληψης ή το εμπάργκο που δέχθηκα στο μαγαζί μου επειδή θεώρησα υποχρέωσή μου να βάλω αφίσα του "ΝΑΙ".

Από την αρχή της κρίσης κάποιοι δεν παρασύρθηκαν από τις εντυπωσιακές βλακείες ημίτρελων σαν τον Ζίζεκ και τον Χατζηστεφάνου, δεν πίστεψαν την προπαγάνδα των hot doc και unfollow, δεν μούτζωναν στις πλατείες, δεν δικαιολογούσαν την βία σε βουλευτές, δεν προσδοκούσαν θαύματα από Κίνες,Ρωσίες και πετρέλαια, δεν περίμεναν γερμανικές αποζημιώσεις και διαγραφή "επονείδιστων" χρεών.

Και μάλιστα ήταν οι ίδιοι που κατηγορούσαν τον Καραμανλή ως τον κύριο υπέυθυνο των μνημονίων,τον Παπανδρέου που άργησε να ξυπνήσει, τον Σαμαρά που δεν ψήφισε το πρώτο μνημόνιο, την τρόικα που έκανε τόσα χρόνια τα στραβά μάτια στις μεταρρυθμίσεις, τον Βενιζέλο που έριξε τον ΓΑΠ και έφερε τον ΕΝΦΙΑ, τον Κουβέλη που δεν ψήφισε για Πρόεδρο.

Όλοι αυτοί σήμερα μπορεί να αισθάνονται δικαιωμένοι αλλά είναι ταυτόχρονα και απογοητευμένοι. Ο αγώνας του αυτονόητου που έδωσαν χάθηκε - τα κόμματα που στήριξαν είναι σχεδόν εξαφανισμένα από τον πολιτικό χάρτη- πολλοί δε βρήκαν στέγη στο Ποτάμι.

Και όμως αυτό το 5-6% της Δράσης,Φιλ.Συμμαχίας,Δη.Ξα. , και ΔΗΣΥ των εκλογών του Μαίου του ΄12, είναι η μαγιά που θα αλλάξει την νοοτροπία του εκλογικού σώματος (το οποίο είναι υπεύθυνο για τον τρόπο που κυβερνηθήκαμε).

Είμαι σίγουρος πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα ένοιωθε πολύ πιο άνετα μπροστά σε ένα τέτοιο κοινό παρά στο ακροατήριο του κόμματός του. Επειδή αναπόφευκτα θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός (ίσως και πολύ σύντομα) , αν θέλει να σώσει τον τόπο θα ήταν ανόητο εκ μέρους του να μην στηριχθεί σε αυτούς. Η ποιότητα των στελεχών του δεν είναι ικανή να βγάλει τη χώρα από το τέλμα. Ακόμη και οι περισσότεροι αυτοπροσδιοριζόμενοι ως μεταρρυθμιστές δεν έδειξαν τα προηγούμενα χρόνια πως μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση, πόσο μάλλον οι συντηρητικοί κρατιστές που αποτελούν μάλλον και την πλειοψηφία.

Δυστυχώς χρόνος για νέα κόμματα δεν υπάρχει.Κάθε μέρα που περνά με τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ στην εξουσία διαβρώνει ό,τι έχει απομείνει όρθιο. Πειράματα για "νέα "κεντροαριστερά ή κεντροδεξιά" μόνο κακό μπορούν να κάνουν πια. Ελπίζω ο Κυριάκος να έχει καταλάβει πως τη λύση θα έρθει μόνο από πολιτικές που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ στη χώρα και από ανθρώπους που πιστεύουν σε αυτές.

150 Σύριοι στην Κόνιτσα

Προσπαθώ να εξηγήσω την συμπεριφορά των κατοίκων της Κόνιτσας απέναντι στους 150 μουσουλμάνους Σύριους μετανάστες που έχουν εγκατασταθεί τις τελευταίες μέρες στην πόλη. Ο κόσμος τους συμπονά, τους χαιρετάει στο δρόμο, τους διευκολύνει να προσαρμοστούν στην νέα πραγματικότητα. Έχοντας ζήσει τα περισσότερα από τα 43 χρόνια μου στην Κόνιτσα, ξέρω (και από πρώτο χέρι..) πόσο ρατσιστές και φοβικοί είμαστε (τα ποσοστά της Χ.Α. απλά το επιβεβαιώνουν) . Νομίζω πως η ανεκτικότητα που δείχνουμε οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ιδέα που έχουμε για τους μουσουλμάνους γενικά. Στην πόλη μετά την ανταλλαγή πληθυσμών παρέμειναν καμμιά δεκαριά οικογένειες μουσουλμάνων. Για περίπου 100 χρόνια δεν ενόχλησαν κανέναν για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Ποτέ δεν προσπάθησαν να επιβάλλουν και να επιδείξουν τα έθιμά τους - δεν θυμάμαι καμμιά κοπέλα με μαντήλα ας πούμε . Ίσα ίσα πάντα σεβόντουσαν τα έθιμα των χριστιανών κατοίκων - θυμάμαι χαρακτηριστικά τον μακαρίτη πια "Λιάμη" με το σαντουιτσάδικο στην πλατεία να μην σερβίρει παρά μόνο νηστίσιμα την Μ.Παρασκευή. Πολλοί βαπτίστηκαν χριστιανοί και παντρεύτηκαν ενώ ουδέποτε η θρησκεία τους υπήρξε για τους υπόλοιπους κατοίκους κριτήριο για να τους κάνουν παρέα. Το "μετριοπαθές ισλάμ" σε αυτή τη μικρή πόλη υπάρχει και κερδίζει με τη στάση του τα οφέλη του Δυτικού πολιτισμού.

Κρατισμός και Τοπική Αυτοδιοίκηση

Δεν έχω κρύψει την πεποίθησή μου πως η κύρια αιτία της σημερινής παρακμής είναι ο σφιχτός εναγγαλισμός όλων των κομμάτων που κυβέρνησαν ή αντιπολιτεύθηκαν με το κράτος - σε τέτοιο σημείο που ο λεγόμενος κρατισμός να έχει πάρει τη μορφή έρωτος που δεν αμφισβητείται. Αν αυτό συμβαίνει σε επίπεδο γενικής Κυβέρνησης, δεν σημαίνει πως δεν αναπαράγεται και συντηρείται σε επίπεδο τοπικής Αυτοδιοίκησης.Έχω επιλέξει μερικά παραδείγματα που ενισχύουν αυτήν την άποψη στην Κόνιτσα.

α) Έργο συντήρησης στέγης Πνευματικού Κέντρου του ΔΔ Πηγής.

             Η τελευταία μεγάλη διαμάχη μεταξύ συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης είναι για το είδος της στέγης - πέτρα ή κεραμίδι. Φυσικά και οι δύο πλευρές αποδέχονται χωρίς δεύτερη κουβέντα πως την δαπάνη πρέπει να φορτωθεί ο Δήμος- δηλαδή ο φορολογούμενος. Με άλλα λόγια δεν κοιτάμε τη χρησιμότητα του έργου (μην ξεχνάμε πως οι μόνιμοι κάτοικοι στην Πηγή δεν πρέπει να ξεπερνούν τους 100) , ούτε αν θα είναι ανταποδοτικό κάποια στιγμή. Πονηρές σκέψεις μπορούν να περάσουν στο μυαλό καθενός πως όλα αυτά τα διάσπαρτα μικρά έργα - που με κάποιον  ανεξήγητο μαθηματικό τύπο μοιράζονται σχεδόν αναλογικά σε όλα τα χωριά της επαρχίας δεκαετίες τώρα- αποτελούν το μελάνι που γράφεται το πελατολόγιο για τις επόμενες εκλογές. Αλήθεια σκεφτήκαμε ποτέ τόσα χρόνια όλα αυτά τα "έργα" τι απέδωσαν πραγματικά σε μόνιμες θέσεις εργασίας; Τι πρέπει να γίνει; Στη συγκεκριμένη περίπτωση να παραχωρηθεί (δωρεάν ή με μικρό τίμημα) το δημοτικό κτίριο στον Συλλογο του χωριού και εκείνος να επιλέξει τον τρόπο που θα κατασκευασθεί το έργο - με πέτρα , κεραμίδι ή με τιτάνιο δεν έχει σημασία αφού θα αναλάβει και το κόστος κατασκευής.Το πόσο δραστήριος είναι ο Σύλλογος θα φανεί από την ικανότητα να μαζέψει από δωρεές ή εκδηλώσεις το ποσό που χρειάζεται. Η σιγουριά πως κάποιος άλλος θα δώσει τα λεφτά είναι σίγουρος παράγοντας αδράνειας εξάλλου.Ο ρόλος του Δήμου πρέπει να περιορίζεται στην έκδοση των κατάλληλων αδειών και στην εφαρμογή της νομοθεσίας και όχι στην ικανοποίηση προσωπικών γούστων.

β) Παραχώρηση κτιρίου Σχολών Εκπαίδευσης (Δημοτική Αστυνομία) στην "Κιβωτό του Κόσμου" για 30 χρόνια.

              Το συγκεκριμένο κτίριο κόστισε στο Ελληνικό Δημόσιο μερικά εκατομμύρια ευρώ  και σήμερα παραμένει ουσιαστικά ανενεργό. Η αρχική του προοπτική ήταν να γίνει ξενοδοχείο και έτσι είναι κατασκευασμένο αρχιτεκτονικά. Πριν λίγους μήνες ήρθε η πρόταση παραχώρησης του κτιρίου στη γνωστή "Κιβωτό" και σχεδόν ομόφωνα συμπολίτευση και αντιπολίτευση (πλην ΚΚΕ και κάποιων μεμονωμένων συμβούλων) πείσθηκαν πως είναι η καλύτερη πρόταση απόσβεσης της επένδυσης.

Τα ερωτήματα εύλογα: 1) έγινε άραγε κάποια διερεύνηση στο να βρεθεί ένας επενδυτής που θα έδινε κάποιο τίμημα στο Δήμο για κάποια χρόνια; 2) η διάρκεια της παραχώρησης (με μηδενικό τίμημα) δεν είναι δεσμευτική σε περίπτωση που κάποια στιγμή η οικονομία πάρει τα πάνω της και χρειαστεί αυτή η επένδυση να γίνει εκμεταλεύσιμη για τουριστικούς σκοπούς; Ο αντίλογος είναι φυσικά πως θα δημιουργηθεί κάποια κίνηση στα μαγαζιά με την αγορά προμηθειών κλπ.(βέβαια ποτέ κανείς δεν δεσμεύεται σε μια ανοικτή οικονομία από που θα παίρνει όποια υλικά χρειάζεται ή αντίστοιχα το προσωπικό του).Και εδώ η σιγουριά της μόνιμης χρηματοδότησης μιας ΜΚΟ μας αποτρέπει να σκεφτούμε πραγματικά αναπτυξιακά για τον τόπο. Τι πρέπει να γίνει; Ανοιχτή πρόσκληση για δημοπράτηση του κτιρίου ως ξενοδοχείου. Αν βρεθεί επενδυτής το κέρδος για τον Δήμο θα είναι το ενοίκιο αλλά για την κοινωνία τα παράπλευρα έσοδα(θέσεις εργασίας-προμήθειες) θα είναι τουλάχιστον ίδια με την υπάρχουσα προοπτική της "Κιβωτού". Αν εξαντληθεί η περίπτωση αυτή και δεν βρεθεί κάτι αξιόλογο να βρεθεί ένας άλλος χώρος (Κέντρο παιδικής μέριμνας;) που να πληρεί τις προυποθέσεις. Αν και πάλι δεν βρεθεί λύση να παραχωρηθεί το κτίριο της Δημοτικής αστυνομίας για μικρό χρονικό διάστημα-3 χρόνια ας πούμε- και έπειτα να ξανασυζητηθεί το ζήτημα.

γ)Μίσθωση καταστήματος κεντρικής πλατείας. 

             Το θέμα είναι κάπως παλιό αλλά ενδεικτικό της υπάρχουσας νοοτροπίας. Το συγκεκριμένο δημοτικό κατάστημα βρίσκεται σε προνομιακή θέση και επρόκειτο να δημοπρατηθεί εκ νέου. Η πρόταση της μείζονος αντιπολίτευσης όμως ξεπερνά και την φαντασία οικονομολόγων τύπου Μηλιού: να φτιάξει ο Δήμος μια εταιρία η οποία θα προσλάβει προσωπικό για να λειτουργεί το μαγαζί το οποίο θα πουλά συγκεκριμένα πράγματα που θα ορίζει η εταιρία. Έτσι -λέει το σκεπτικό- η "επιχείρηση" θα είναι βιώσιμη αφού δεν θα έχει το βάρος του ενοικίου στο Δήμο.Φυσικά - λέω εγώ τώρα - θα υπάρχουν 8άωρες βάρδιες για μπάρμαν,σερβιτόρο(ους),μάγειρα(ες),πωλητές των παραδοσιακών προιόντων ,καθαρίστριες κλπ. Τι κι αν δεν καταλάβουμε πως το μαγαζί δεν "βγαίνει" μετά από λίγο καιρό; Θα κανονίσει ο Δήμος -με την συναίνεση όλων βεβαίως βεβαίως- μια έκτακτη επιδότηση (που εννοείται πως θα γίνει μόνιμη) για να μη χαθούν οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν με τόσο κόπο. Δηλαδή πλήρωνε πάλι φορολογούμενε(και των Αθηνών ωιμέ! για να βγάζουμε επιχειρηματικά γούστα στην Κόνιτσα...). Φυσικά το μαγαζί αυτό θα είναι εκτός όρων πραγματικής αγοράς και οι παρόμοιες επιχειρήσεις που φτύνουν αίμα για να επιβιώσουν δεν θα μπορούν να το  ανταγωνιστούν. Σιγά σιγά θα διώξουν το προσωπικό τους και στη συνέχεια κάποιες μοιραία θα κλείσουν. Γνωστή η μοίρα εξάλλου εκείνων που δεν προστατεύονται από το δημόσιο κορβανά αλλά νοιάζει πραγματικά κανέναν αυτό μπροστά στο να χαιρόμαστε μερικούς ακόμη μόνιμους κηφήνες να μας σερβίρουν το τσιπουράκι μας; Τι πρέπει να γίνει; Αυτό που έγινε στην πορεία. Το μαγαζί δημοπρατήθηκε και δεν ενδιαφέρθηκε κανείς. Τι πιο υγιές από αυτό; Η αγορά έκρινε πως δεν το χρειάζεται και έμεινε προς το παρόν στα αζήτητα. (σωστά ο Δήμος δεν πήρε στα σοβαρά την πρόταση αλλά έκανε λάθος αν δεν την συζήτησε πριν την απορρίψει). Ο ρόλος του Δήμου είναι να βρίσκει τρόπους να εισπράτει αλλά και να τηρεί τους ίδιους κανόνες για όλους(πολεοδομικούς,ηχορύπανσης κλπ).

4) αξιοποίηση οικίας Παίσιου.

              Σωστά ο Δήμος κινείται προς την κατεύθυνση τουριστικής εκμετάλευσης της ιστορικής πραγματικότητας που λέει πως ο λαοφιλής Άγιος-πλέον- Παίσιος μεγάλωσε και μόνασε στην Κόνιτσα. Σωστά έχει κάνει και το σπίτι του επισκέψιμο σημείο. Πόσο κακό είναι όμως να μην μείνεις εκεί και να εισπράξεις κάτι από αυτό; Ένα μικρό τίμημα (1-2 ευρώ) ας πούμε θα βοηθούσε να υπάρχει ένας μόνιμος ξεναγός που θα έδινε κύρος σε αυτό που θέλουμε να προβάλλουμε. Ο στόχος εξάλλου είναι να φτιάξουμε το δικό μας "παραμύθι" γύρω από αυτό που θέλουμε να πουλήσουμε. Με την αυτοχρηματοδότηση σύντομα μπορείς να βάλεις ας πούμε κάποιες οθόνες που θα προβάλλονται σε διάφορες γλώσσες εικόνες από τη ζωή και το λόγο του Παίσιου.Γίνεται σε όλο τον κόσμο με λίγα λεφτά και λίγη φαντασία.(ειλικρινά σε όσα μουσεία έχω πάει ανά την υφήλιο και δεν είχαν μια στοιχειώδη "είσοδο" δύσκολα έμπαινα μέσα). Το ίδιο μπορεί να γίνει και στο σπίτι της Χάμκως , στη χαράδρα του Αώου κλπ. Όμως η επικρατούσα αντίληψη είναι να είναι όλα προσβάσιμα "για το λαό" - μην μας πει και κανένας πως η πρόσβαση στη δημόσια περιουσία είναι αδιαπραγμάτευτη και δεν έχουμε τι να του πούμε... 

Μπορεί να ακούτε φωνές και διαμάχες στα Δημοτικά Συμβούλια αλλά η ουσία είναι μία: Ο κρατισμός μας ενώνει και μας πάει χέρι χέρι στις επόμενες εκλογές.

Τι πρέπει να γίνει; Αυτό που κάποιοι φωνάζουμε εδώ και αρκετά χρόνια. Απεξάρτηση των εσόδων των Δήμων από κρατικές χρηματοδοτήσεις. Ξοδεύουμε αυτά που εισπράτουμε (από ΕΝΦΙΑ π΄χ.) και δίνουμε λόγο στους 

πολίτες για το που τα σκορπάμε. Εκεί θα βλέπαμε πόσα απίδια πιάνει πραγματικά ο δικός μας σάκος, αν θα είχαμε 42 μισθωτούς παρέδρους για τα χωριά, αν θα αφήναμε να σαπίζουν τα λεωφορεία του Δήμου για να επιδοτούμε τα ΚΤΕΛ ή θα φτιάχναμε δικό μας δίκτυο με αυτά, αν θα αφήναμε τα κτίρια μας να ρημάζουν ή αν στέλναμε τα σκουπίδια μας 70χλμ μακριά κάθε μέρα....